خوداگاهی
تعریف خودآگاهی:
شناخت دقیق ودرست ازخود،به عبارتی
دیگرشناخت نگرش ها آراء،عقاید،اندیشه ها،هیجانات،توانایی ها،مهارت
ها،وکاستی های خوداست.اکثرمافقط درمورد ویژگی های کلی وعمومی خودازجمله:
سن،جنس،نام ونام خانوادگی،تحصیلات ووضعیت شغلی و... صحبت میکنیم،وازویژگی
های شخصیتی ورفتاری خود اطلاعات کافی ومناسبی نداریم.
رشد خودآگاهی به
فرد کمک میکند تا دریابد تحت استرس قراردارد یانه؟واین معمولا پیش شرط وشرط
ضروری روابط اجتماعی وروابط فردی مؤثروهمدلانه است.
تمرین های کسب خودآگاهی:
1- دربیت شعر: ازکجاآمده ام،آمدنم بهرچه بود ........ به کجامیروم آخرننمایی وطنم
بیشترتفکرکنیم وبه هویت خود پی ببریم.
2- با اتکا به خداوند بزرگ خود را تقویت کنیم.
3- به اصل فردیت درانسان ها توجه کنیم وخود را منحصر به فرد بدانیم که دارای توانایی های ویژه ای هستیم.
4- همیشه درمورد خود ودیگران مثبت فکرکنیم.
5- عواملی که موجب اضطراب ونگرانی در ما می شوند را در خود شناسایی و درصدد رفع آنها باشیم.
6- به هوش باشیم که اگرنقاط قوت ما موجب غرورما باشد جزئی ازضعف ما محسوب می شود.
7- عشق ورزیدن ومحبت نمودن را درخود تقویت کنیم وتلاش کنیم که همه را دوست داشته باشیم.
8-باورهای غلط خویش راشناسایی نموده وبه ارزشها واعمال خوب روی آوریم.
9- درطبیعت سیر نموده وبه عظمت خداوند پی ببریم.
10- برای خود درزندگی هدفی داشته باشیم وخود آرمانی را در خویش تقویت کنیم.
11-
اگردرخود فیزیکی احساس ضعف داریم مثلا،اگر دست معیوبی داریم به این باور
داشته باشیم با بقیه اعضاء وجوارح سالم می توانیم پیشرفت کنیم.
انواع خودآگاهی
خود فیزیکی
به تصویری که هر کس از ظاهر خود ( چاقی ، لاغری ، قد و … ) دارد ، خود فیزیکی گفته میشود.
خود اجتماعی
به تصویری که فرد از جایگاه اجتماعی خود در گروهها ، نقشهای اجتماعی ، ارتباط با دیگران و … دارد خود اجتماعی گفته میشود.
خود معنوی
به تصویری که فرد از اعتقادات و عقاید خود دارد ، خود معنوی میگویند.
خود تاریک
جنبه ی خاصی از خود است که دربرگیرنده ی اسرار ماست ؛ اسراری که دوست نداریم فاش شود.
خود آرمانی
خود آرمانی یا خود ایده آل در واقع شخصیتی است که ، دوست داریم باشیم و برای رسیدن به آن تلاش میکنیم.
خود واقعی
درونی ترین بخش وجود ماست که آن را به خوبی میشناسیم و ممکن است آن را از دیگران پنهان کنیم.
نکته :
هر
چه فاصله بین خود واقعی و خود آرمانی یعنی آن چه که هستیم با آن چه که می
خواهیم باشیم بیشتر باشد ، اعتماد به نفس کمتری خواهیم داشت و هر چه خود
واقعی خود را بیشتر پذیرفته باشیم اعتماد به نفس بیشتری خواهیم داشت.
فواید خود آگاهی
*
افراد از طریق شناخت خود میتوانند خدای خود و اعتقادات خودشان را بهتر
بشناسند ، در این زمینه حضرت علی ( ع ) می فرمایند : « هر کس خودش را
بشناسد خدای خود را شناخته است ».عرف نفسه من عرف ربه
* افراد با شناخت خود حقوق فردی ، اجتماعی و مسئولیتهای خود را نیز می شناسند.
* افراد با شناخت ویژگی های خود می توانند اهداف خود را مشخص کنند.
نکته :
* امروزه به خاطر زندگی در دنیای پیشرفته ، داشتن مهارت خودآگاهی بیشتر از گذشته احساس می شود.
* وجود دل شوره ، نگرانی و اختلاف در زندگی افراد ، به خاطر عدم شناخت کافی از خودشان می باشد.
ویژگیهای افراد از خودآگاه
* برای خود ارزش قائل هستند.
* از زندگی خود راضی هستند.
* به ارزشها و اعتقادتشان آگاهی کامل داشته و به آن ها پایبند هستند.
* در مقابل مشکلات انعطاف پذیر هستند.
* در زندگی هدف داشته و برای رسیدن به آن تلاش میکنند.
* از عزت نفس بالایی برخوردارند.
* همکاری و کمک به دیگران بخشی از زندگی آن هاست.
* در کارهای خود با افراد آگاه و دارای صلاحیت مشورت می کنند.
موانع خودآگاهی
* غرور
* کمال طلبی ( همه چیز را ایده آل خواستن )
* عدم انتقادپذیری
* منفی نگر بودن
* داشتن توقع و انتظار زیاد از اطرافیان
